www.galkowek.pl

23 i 24 listopada 1914 r. przez lasy i pola Gałkowa przetoczyła się I-wojenna nawałnica. Ślady tej krwawej walki pomiędzy żołnierzami niemieckimi i rosyjskimi to przede wszystkim cmentarze wojskowe i okopy w lasach, a także wiele militariów, które można obejrzeć w gałkowskim muzeum im. L. Marciniak, działającym pod patronatem Ochotniczej Straży Pożarnej w Gałkowie Dużym

W ubiegłym roku naszą strażnicę i muzeum odwiedziło 3 członków OSP (Freiwilige Feuerwehr) Wremen, z Niemiec, z Dolnej Saksonii. Miesiąc później do Wremen pojechali: prezes OSP Gałków – Piotr Pakuła i założycielka muzeum – Małgorzata Pakuła. Po tym spotkaniu narodziła się idea kolejnej wizyty połączonej ze wspólną pracą na rzecz społeczności Gałkowa. Członek straży z Wremen – prof. dr Erwin Scherfer zaproponował aby strażacy z obu krajów posprzątali cmentarz I-wojenny w Gałkowie Małym. Delegacja strażaków z Freiwilige Feuerwehr Wremen z prezesem – Volkerem Hahmannem, wiceprezesem i jednocześnie wiceburmistrzem Wremen – Hanke Pakuschem, sekretarzem – Lutzem Heitmanem oraz administratorem strony internetowej- Erwinem Scherferem przyjechała do Gałkowa 5 czerwca 2010 r. Następnego dnia strażacy z Niemiec obejrzeli Państwową Straż Pożarną w Koluszkach, później uczestniczyli w promocji książki wydanej przez gałkowskie muzeum pt. „ Ewangelicko-luterańska parafia Brzeziny koło Łodzi 1829-1945″, która odbyła się w Brzezinach, a wieczorem zostali zaproszeni na grilla do strażnicy w Gałkowie Dużym. W trakcie spotkania prezesi obu OSP wymienili się pamiątkowymi prezentami, goście obejrzeli budynek strażnicy, samochody i sprzęt, a następnie zasiedli do poczęstunku.
Następnego dnia – 7 czerwca polscy i niemieccy druhowie razem ruszyli do wspólnej pracy na cmentarzu wojskowym z czasów I wojny światowej, w Gałkowie Małym, na którym są pochowani żołnierze rosyjscy, z 6 dywizji syberyjskiej.
Najpierw goście obejrzeli ślady krwawej bitwy w naszym lesie, Paweł Skwarka pokazał im kierunki przemieszczania się wojsk obu armii i dobrze zachowane okopy. Udało im się znaleźć kilka kulek od szrapneli niemieckich i kilka łusek od pocisków niemieckich typu Mauser, które przekazali do miejscowego muzeum. Następnie wszyscy razem przystąpili, pod kierunkiem miejscowego leśniczego – Wojciecha Smyki, do sprzątania terenu cmentarza wojskowego. Jesienią ubiegłego roku, gmina Koluszki założyła ogrodzenie, wysypała główną aleję kamieniami, poprawiła drogę wiodącą do nekropolii, tak że teraz stan cmentarza jest dobry, ale znalazło się jeszcze wiele do zrobienia. Niemieccy i polscy strażacy pozbierali śmieci i suche gałęzie, usunęli stare wiązanki spod pomników i połamane przez wichury pnie drzew, wygrabili alejki. Wszyscy pracowali w skupieniu i ciszy, bo chodziliśmy przecież wśród żołnierskich mogił. Po zakończonej pracy strażacy wspólnie złożyli wiązanki kwiatów i zapalili znicze pod pomnikiem na którym widnieje napis w języku niemieckim: „500 tapfere russische Krieger, fan den diesen Walde in Novbr 1914 den Heldentod für Vaterland” – „ 500 odważnych rosyjskich żołnierzy, poległych w tym lesie, w listopadzie 1914 bohaterską śmiercią za swoją Ojczyznę” .Ktoś może zapytać dlaczego wybrany został ten właśnie cmentarz, dlaczego tu wspólnie pracowali druhowie? Przede wszystkim dlatego, że była to praca dla społeczności Gałkowa, a poza tym leżą tu nie tylko Rosjanie, ale też Polacy, którzy musieli walczyć w obu zaborczych armiach oraz kilkunastu bezimiennych żołnierzy niemieckich z II wojny światowej. Historia spowodowała, że leżą w spokoju tuż obok siebie, daleko od rodzinnego domu. O miejsce ich spoczynku nie dbał nikt z bliskich, z powodu odległości od domu. Przez wiele lat zapomniany cmentarz odwiedzali tylko nieliczni pasjonaci historii i przypadkowi goście. Teraz to miejsce połączyło 2 narody we wspólnym działaniu. Przyjaciele razem bawią się, ale też pracują. To właśnie zrobili niemieccy i polscy strażacy w gałkowskim lesie, w tym roku. To wspaniały początek wzajemnej współpracy ponad granicami.Po pracy był poczęstunek, a później druhowie obejrzeli, w bibliotece, interesującą stronę internetową http://feuerwehr-wremen.de/ kolegów z Wremen.Ostatniego dnia tej krótkiej wizyty niemieccy strażacy zwiedzili Łódź: Jednostki Ratowniczo-Gaśnicze PSP nr 1 i 5, Manufakturę, ulicę Piotrkowską, Skansen Architektury Drewnianej i Księży Młyn. Pełni wrażeń wyjechali zapraszając już teraz, kolegów z Gałkowa, na swoje 100-lecie, w 2013 r. Oni natomiast zostali zaposzeni na 100-lecie OSP Gałków w 2011 r. Do zobaczenia za rok!Relacja strażaków z Wremen, z wizyty w Gałkowie na stronie: http://feuerwehr-wremen.de/texte/galkow_juni_2010.pdf zdjęcia na stronie: http://www.feuerwehrwremen.de/galkow_juni_2010.html

Grenzüberschreitende Zusammenarbeit

Am 23. und 24. November 1914 drang durch die Wälder und über die Felder Gałkóws der Sturm des Ersten Weltkriegs. Spuren dieser blutigen Kämpfe zwischen russischen und deutschen Soldaten sind vor allem die Soldatenfriedhöfe und Schützengräben in den Wäldern und auch die vielen Militaria, die man im Leokadia-Marciniak-Museum in Gałków, das unter der Schirmherrschaft der Freiwilligen Feuerwehr von Groß-Gałków geführt wird, besichtigen kannIm vergangenen Jahr wurde unsere Feuerwehr und das Museum von drei Mitgliedern der Freiw. Feuerwehr Wremen, in Niedersachsen, Deutschland, besucht. Einen Monat später reisten der Ortsbrandmeister (Prezes) Piotr Pakuła und Małgorzata Pakuła, Gründerin des Museums in Gałków nach Wremen.
Nach diesem Besuch entstand die Idee, den nächsten Besuch mit einer gemeinsamen Arbeit für das Gemeinwohl Gałkóws zu verbinden. Erwin Scherfer von der Freiw. Feuerwehr Wremen schlug gemeinsame Aufräumarbeiten auf einem Soldatenfriedhof des Ersten Weltkriegs in Gałków vor.
Die Delegation der Freiw. Feuerwehr Wremen, bestehen aus ihrem Ortsbrandmeister Volker Hachmann, ihrem Stellv. Ortsbrandmeister und gleichzeitig Stellv. Bürgermeister Wremens Hanke Pakusch, ihrem Schriftführer Lutz Heitmann und Webmaster Erwin Scherfer, reiste am 05. Juni 2010 an. Am folgenden Tag besuchten die deutschen Feuerwehrleute die Berufsfeuerwehr (PSP) in Koluszki, nahmen später in Brzeziny teil an der Vorstellung des vom Museum Gałków herausgegebenen Buches über die deutsch-lutherische Gemeinde von Brzeżiny zwischen  1829 und 1945 und folgten schließlich der Einladung der OSP Gałków-Duży (Groß-Gałków) zum Grillabend.
Hierbei überreichten die Leiter beider Feuerwehren einander Erinnerungsgeschenke, die Gäste besichtigten das Feuerwehrhaus, die Ausrüstung und die Fahrzeuge der OSP Gałków-Duży und saßen dann beim gemeinsamen Essen zusammen.
Am Folgetag, dem 7. Juni begaben sich die deutschen und polnischen Kameraden gemeinsam an die Arbeit auf einem Soldatenfriedhof aus dem Ersten Weltkrieg in Gałków-Mały. Hier liegen vor allem russische Soldaten der 6. Sibirischen Division begraben. Zuerst besichtigten die Gäste Spuren der blutigen Kämpfe in unseren Wäldern, gut erhaltene Schützengräben und ließen sich die Bewegungsrichtungen beider Armeen zeigen. Es gelang ihnen (dank der freundlichen Unterstützung durch Paweł Skwarka, der die Metalldetektoren und seine Expertise bei der Suche zur Verfügung stellte (Anm. d. Übers.)  mehrere Schrapnellkugeln und Gewehrpatronen des deutschen Gewehrs vom Typ Mauser zu finden, die sie dem Leokadia-Marciniak-Museum übergaben. Als nächstes begannen die gemeinsamen Aufräumarbeiten auf dem Friedof unter der Leitung des örtlichen Försters, Wojciech Smyka.
Im Herbst des vergangenen Jahres errichtete die Gemeinde Koluszki einen Zaun um das Gelände des Friedhofs, ließ die Hauptwege pflastern, und ließe die Wege, die zum Friedhof führen ausbessern, so dass sich jetzt der Friedhof in einem guten Zustand befindet, aber es fand sich trotzdem noch genug zu tun. Die deutschen und polnischen Feuerwehrleute sammelten Totholz und Gestrüpp, räumten alte Sträuße vom Gedenkstein und entfernten Stümpfe von durch Stürme gefällten Bäumen, die die Wege behinderten. Alle Arbeiten wurden ruhig und konzentriert durchgeführt, bewegte man sich doch zwischen den Gräbern gefallener Soldaten.
Zum Abschluss der gemeinsamen Arbeit legten die Feuerwehrleute ein Blumengesteck nieder und entzündeten ein Grablicht an dem Gedenkstein, auf dem in deutscher Sprache zu lesen ist: „500 tapfere russische Krieger fanden in diesem Wald im Novbr. 1914 den Heldentod fürs Vaterland.“
Man mag fragen, warum ausgerechnet dieser Friedhof für die gemeinsame Arbeit der Feuerwehrleute ausgesucht wurde. Vor allem deswegen, weil dies ein gemeinschaftliches ehrenamtliches Engagement für Gałków war; zudem liegen auf dem Friedhof nicht nur russische Soldaten, sondern auch polnische, die in beiden kriegführenden Armeen zu kämpfen gezwungen waren, sowie einige unbekannte deutsche Soldaten aus dem zweiten Weltkrieg. Die Geschichte bewirkte, dass sie nun in Frieden dich nebeneinander liegen, fernab der Häuser ihrer Familien. Um ihre Ruhestätte konnten sich ihre Angehörigen aufgrund der Entfernung nicht kümmern. Über viele Jahre wurde der Friedhof nur von einzelnen passionierten Historikern und von zufälligen Besuchern  besichtigt. Jetzt verband der Friedhof Feuerwehrleute zweier Nationen durch die gemeinsame Tätigkeit. Freunde können sich gut zusammen amüsieren, aber auch zusammen arbeiten. Beides taten in diesem Jahr deutsche und polnische Feuerwehrleute in Gałków. Dies war ein hervorragender Anfang einer grenzüberschreitenden Zusammenarbeit.
Nach der Arbeit wurde gemeinsam gegessen, und später schauten sich die Kameraden von der Bibliothek aus die Webseite der Feuerwehr Wremen www.feuerwehr-wremen.de an.
Den letzten Tag des kurzen Besuchs verbrachten die deutschen Feuerwehrleute in Łódź. Besichtigt wurden die Rettungs- und Löscheinheiten 1 und 5, das Einkaufs- und Freizeitzentrum „Manufaktura“, die Fußgängerzone der Piotrkowska-Straße, das Museum für Holzarchitektur und die historische Werkssiedlung und  „Pfarrers Mühle“.
Mit vielen Eindrücken konnten unsere Gäste nach Hause fahren, und sie luden ihre Kollegen aus Gałków bereits jetzt ein zu ihrem 100-jährigen Jubiläum im Jahre 2013. (Wir hoffen natürlich, dass wir viel früher Besuch aus Gałków in Wremen bekommen! Anm. d. Übersetzers). Sie wurden ihrerseits zum 100jährigen Jubiläum der OSP  Gałków im kommenden Jahr eingeladen.
Auf Wiedersehen in einem Jahr!

Tłumaczenie -Erwin Scherfer